Irlandzkie zabytki

Jak się mogli zorientować stali Czytelnicy, ostatnio coraz mniej piszę o sobie, a coraz więcej o miejscach, które tworzą historię Irlandii i wklejam coraz więcej swoich amatorskich fotografii. Tak przekształcił się ten blog i taki przez czas jakiś chyba pozostanie. Ja sam zmieniłem się, zresztą zgodnie ze swoimi przewidywaniami, ale kiedy ponad dwa lata temu opuszczałem Polskę za chlebem nie sądziłem, że moją nową pasją stanie się kraj, o którym wiedziałem wtedy niewiele więcej niż to, że można tu lepiej zarobić niż w mojej ojczyźnie. Przyjechałem tu, żeby lepiej zarobić, bo tam się jakoś nie dało, ale przy okazji… no cóż, podróże kształcą.

Przy okazji dowiedziałem się trochę o zabytkach Irlandii, tych właśnie miejscach, dla których (między innymi) ludzie spragnieni wrażeń przyjeżdżają tu z różnych stron świata. Przy okazji, bo jeszcze są tu jeszcze przecież puby, muzyka, gościnni Irlandczycy, różne ciekawe krajobrazy…

  Góry Wicklow

Ludzie zamieszkujący Irlandię od tysiącleci pozostawili po sobie bardzo wiele budowli, które do naszych czasów z różnych powodów nie przetrwały. To, co nie zostało wcześniej rozebrane do budowy dróg czy domów, nie rozpadło się od erozji i nie zarosło trawą można dziś oglądać w różnych zakątkach kraju. Pasterski charakter narodu, klimat, bieda i małe zaludnienie powodowało popadanie w ruiny zabytków kultury ludów mieszkających tu tysiące lat temu. Wiatr też swoje zrobił…

  Wyspa Aran

W 1874 roku objęto programem ochrony dziedzictwa kulturowego pierwszy obiekt – był to zamek Rock of Cashel w hrabstwie Tipperary.

Rock of Cashel

Od tamtej pory lista zabytków dziedzictwa kulturowego zaczęła się powoli wydłużać, od zapomnienia ratowano to, co jeszcze nie zostało doszczętnie zniszczone przez wiatr, deszcz, pasterzy owiec budujących z zamkowych kamieni swoje domy oraz angielskiego potwora - generała Cromwella. W 1930 roku uchwalono National Monuments Act – ustawę chroniącą zabytki z kamienia.

  Aran Island

Obecnie w Irlandii jest ponad 1000 kamiennych pozostałości z różnych okresów, które postanowiono zachować dla potomnych. Znajdują się one w 760 lokalizacjach, bo w jednym miejscu – np. w okolicach Loughcrew w Górach Czarnoksiężników - jest ponad 20 oznaczonych monumentów sprzed 5000 lat. W dniu równonocy jesiennej we wrześniu 2008 tuż przed świtem na zboczu Loughcrew spotkałem innych amatorów kamieni. Przyszli tu z dziećmi i z psami:

  Loughcrew

Zabytki irlandzkie to kamienne grobowce z okresu neolitu jak Newgrange - starsze od piramid egipskich i zbudowane z równie niezrozumiałą nam wiedzą – wejściem skierowanym na wschód słońca dwa razy do roku.
Akurat wtedy, kiedy dzień równa się nocy...

  Loughcrew

To tysiącletnie bogato zdobione celtyckie krzyże
często wyrzeźbione z jednego kamienia o wysokości 3-4 metrów stojące gdzieś w polu w wysokiej trawie.

  Castlekeeran

To wzniosłe i dumne menhiry stojące na prywatnych pastwiskach,
to dolmeny ważące po 40 ton rozrzucone gdzieś na obrzeżach pól golfowych.

  Proleek Dolmen

To kamienne okrągłe wieże, wysokie na 30 metrów,
mające wieki temu ostrzegać irlandzkich mnichów przed zbliżającymi się Wikingami.

  Glendalough

To średniowieczne kościoły, kaplice i ruiny zamków.

  Trim - Newtown Abbey

To inne zagadkowe budowle zbudowane również z kamienia.Irlandzki zabytek przeważnie jest zrobiony z kamienia...

gdzieś w Meath albo w Westmeath :)

Obecnie Ministerstwo Środowiska i Dziedzictwa Narodowego otacza zabytki swoją opieką bezpośrednio i pośrednio.
Bezpośredni nadzór najczęściej oznacza foldery, ulotki, bilety i strażników nie przebranych za owce, jak ci dwaj.

  Loughcrew

Pośrednim nadzorem zajmują się pasterze, na których pastwiskach znajdują się mniej atrakcyjne turystycznie i słabo reklamowane budowle. Nierzadko są w posiadaniu klucza, otwierającego drzwi do czegoś, co dawno temu zbudowali Ludzie Jedzący Gołymi Rękami i Pijący Wodę z Rzeki. Do takich miejsc czasem nie prowadzi nawet żadna strzałka, ale napotkani strażnicy mówią mi, że co najmniej kilka osób dziennie przychodzi do nich po klucz do drzwi z namalowanym znakiem OPW.

  Fourknocks

OPW czyli Office of Public Works zapewnia odpowiednie oznakowanie tych wszystkich irlandzkich miejsc wartych zobaczenia, oraz tych nowszych jak latarnia morska w Kells, Phoenix Park w Dublinie, czy po prostu Miejsc. Jeżeli więc zobaczysz tabliczkę OPW to będzie znaczyło, że właśnie Odkryłeś Piękny Widok.

  Góry Wicklow

Lista zabytków Irlandii jest wciąż otwarta, bo nie wszyscy pasterze wiedzą, że na ich terenie te kamienie co im tam stoją na polu to jest jakiś zabytek. Więc jeżeli ktoś znajdzie u kogoś na polu kamienie, które na pewno nie wyszły same z ziemi i może poznać jego historię chociaż w przybliżeniu, to może zostać jednym z archeologów Irlandii. Formularz do pobrania tutaj. Można nazwać odkrycie tak, jak się chce, doświadczenie w kamieniu nie jest wymagane. Niedawno odkryłem ten oto menhir i właśnie ustalam metodą C12 ile tysięcy lat temu go postawiono :) Nazwałem go – proszę Państwa - oto Castletown Stone. Mój kamień...

  Co. Meath - Royal County

W guglach jeszcze tego kamienia nie ma, to tylko kwestia czasu, a my mamy go tu dużo... Jak i innych kamiennych zabytków. Jeszcze nieodkrytych :)