Kryształy z Waterford

Kryształy z Waterford znane i cenione są nie tylko w Irlandii. Kryształowe żyrandole z irlandzkiej fabryki zawisły w Opactwie Westminsterskim w jego 900 rocznicę. Kryształowe kule, szklane rakiety oraz inne trofea dla zwycięzców Formuły 1 również tu powstawały. Wielka Sylwestrowa Kula odliczająca ostatnią minutę roku ze szczytu Times Square w Nowym Jorku też tu została zrobiona. Nie licząc setek tysięcy drogocennych pamiątek, które wywieźli z Irlandii turyści z różnych krajów. Dlatego niespodziewane zamknięcie fabryki o dość długich tradycjach było wielkim zaskoczeniem zarówno dla pracowników jak i mieszkańców Waterford.



Waterford ma długie tradycje dmuchania i rżnięcia szkła. Pierwszą fabrykę otworzyli w 1783 bracia Pembroke, którzy postanowili zrobić biznes na czymś, na czym się za bardzo nie znali. Drogie i ładne cudeńka produkowane dla bogatych odbiorców były gwarancją sukcesu, trzeba było tylko znaleźć zdolnych rzemieślników, którzy te cudeńka wyprodukują. Bracia Pembroke znaleźli takich pracowników w podupadającej fabryce szkła Stourbridge w środkowej Anglii i czym prędzej ich u siebie zatrudnili.

Interesy szły nieźle, portowe Waterford świetnie się nadawało do wysyłania do Anglii i Europy kryształowych waz, kielichów i żyrandoli, które szybko znalazły nabywców. Sława kryształów z Waterford rosła. Bardzo szybko jednak pojawiły się różnice w poglądach na przyszłość firmy a w dodatku były pracodawca angielskich rzemieślników John Hill zainteresował się nadmiernie jedną z pań Pembroke. Firma zmieniła właściciela, a w 1851 roku - po niecałych 70 latach produkcji kryształów - fabrykę zamknięto. 

Po kolejnych 100 latach, już po II wojnie światowej w Waterfordzie pojawił się czeski emigrant Karol Bacik, z zawodu producent szkła. Jako właściciel czterech fabryk szkła (zabranych mu przez socjalistyczne władze Československiej Republiki) posiadał już duże doświadczenie, dlatego postanowił wskrzesić irlandzkie kryształy z Waterford. Wspólnie z niejakim Bernardem Fitzpatrickiem, właścicielem sklepu z pamiątkami z Dublina utworzyli nową firmę - Waterford Glass. 

Po trzech latach ze względów finansowych musiał się poddać, a firmę przejęła Irish Glass Bottle Company, oferując Bacikowi miejsce w zarządzie firmy. Słynne kryształy produkowane były znowu pod inną nazwą, ponieważ właścicielem była tym razem firma Wedgwood, która tak się rozpędziła w okresie Celtyckiego Tygrysa, że w końcu splajtowała. Z dnia na dzień wszystkie fabryki irlandzkich kryształów zamknięto.  

Po niedługim czasie kryształy przejął holding WWRD i od czerwca 2009 można znowu oglądać kryształowe precjoza w nowej siedzibie firmy w centrum Waterford. Kryształowy biznes po raz kolejny podniósł się jak feniks z popiołów i pewnie dlatego symbolem waterfordzkich kryształów jest konik morski ze stajni Wikingów. Fabryka obecnie produkuje rocznie 750 ton kryształowych cudeniek. 

Muzeum Kryształów w rejonie Viking Quarter w Waterford to największa na świecie kolekcja tych wyrobów. Można je nawet ze sobą zabrać jako pamiątkę. Kryształowy bębenek typu bodhran za 8 tys euro, gramofon za 19 tys euro czy harfę za 30 tys euro. Jest też kącik z tańszymi pamiątkami - tu ceny są poniżej €75. Na miejscu jest możliwość wykonania napisu okolicznościowego (w cenie kryształu). Ciekawostką jest, że można zamówić dowolną rzecz z kryształu i zostanie ona wykonana. Produkcja jest jak dawniej - szkło jest dmuchane przez rurkę a potem ręcznie zdobione przez wprawne ręce. Warto to zobaczyć.